6645/25.MADDE Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerine işsizlik sigortası prim teşviki

[Ahmet Barlak]

2) Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerine işsizlik sigortası prim teşviki
6645 sayılı Kanunun 25 inci maddesi ile 4447 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 4- 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alıp ondan fazla çalışanı bulunan ve üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen işyerlerinde çalışanların işsizlik sigortası işveren payı teşvik olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle %1 olarak alınır. Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi hâlinde takip eden aydan itibaren bu teşvik uygulamasına son verilir. İşverenler bu fıkrada öngörülen şartları tekrar sağlamaları ve talepleri hâlinde bu teşvikten yeniden yararlanır. Türkiye genelinde birden fazla tescilli çok tehlikeli sınıfta yer alan işyeri bulunan işverenin 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalıştırılan toplam çalışan sayısı esas alınır.
Bu maddeye göre teşvikten yararlanan işverenlerden birinci fıkrada belirtilen iş kazalarını bildirmeyenler, iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren yararlandıkları primleri yasal faizi ile birlikte geri öderler ve bu teşvikten beş yıl süre ile yasaklanırlar. Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması hâlinde, şirket ortaklarının tamamı hakkında; sermaye şirketi olması hâlinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları hâlinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları hâlinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.”
Bu düzenleme uyarınca; çok tehlikeli sınıfta yer alıp 10’dan fazla çalışanı bulunan ve ayrıca üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen işyerlerinde çalışanların işsizlik sigortası işveren payı (%2) teşvik olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve üç yıl süreyle % 1 olarak alınacaktır.
Bu teşvik uygulamasına, ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi hâlinde takip eden aydan itibaren son verilecektir. Bu düzenlemedeki şartları tekrar yerine getiren işverenler talep etmeleri halinde teşvikten yeniden yararlanabileceklerdir.
Çalışan sayısının tespitinde, işverenlerin Türkiye genelindeki çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalıştırdıkları toplam işçi sayısı dikkate alınacaktır.
Diğer taraftan, ilgili teşvikten yararlanıyorken ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydanı gelmesi halinde, bu iş kazalarını bildirmeyen işverenler, iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren yararlandıkları işsizlik sigortası primlerini yasal faizi ile birlikte geri ödeyecek ve ayrıca beş yıl süre ile teşvik yasağı uygulanacaktır.
Bu düzenlememe, 6645 sayılı Kanun’un yayım tarihi olan 23/04/2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

[Ahmet Barlak]

Yeni Teşvik uygulaması 1 Ocak 2019 tarihinde başlıyor.

İş kazası yaşanmayan işyerlerine prim teşviki uygulaması 1 Ocak 2019 tarihinde başlıyor.
"Çok tehlikeli" sınıfta yer alan 57 bin işyerinde iş kazalarını azaltmak amacıyla 2016 yılında çıkartılan yasa uyarınca ölümle veya sakatlanmayla sonuçlanan iş kazası yaşanmayan işyerlerine prim teşviki sağlanacak.
► Prim teşvikinden, tehlikeli sınıftaki işyerinde son 3 yılda iş kazası meydana gelmeyen işverenler yararlanacak.
Ölüm veya "sürekli iş göremezlik" ile sonuçlanan iş kazası yaşanmayan "çok tehlikeli" sınıftaki iş yerlerinde işsizlik sigortası fonu prim teşviki işçi başına aylık en az 20.30 lira olacak, işçinin aldığı brüt ücretin miktarına göre, 152.21 liraya kadar çıkabilecek.
Teşvikten yararlanabilmek için, son üç yılda iş kazası olmaması gerekiyor. İlk teşvik uygulaması 1 Ocak 2019 tarihinde başlayacak. Gelecek yıl teşvikten yararlanabilmek için, işverenin iş yerlerinde 2016 Ocak ayından bu yılın sonuna kadar iş kazasının olmaması gerekiyor. 2016 yılında ölümle veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası yaşanan iş yerleri ise 2020’den itibaren teşvikten yararlanabilecek.

PRİM TEŞVİKİ ÜÇ YIL UYGULANACAK
Üç yıl iş kazası meydana gelmeyen işyeri için üç yıl prim teşviki uygulanacak. 2019 yılında teşvikten yararlanmaya başlayacak işveren, 2021 yılı sonuna kadar işsizlik primi ödemeyecek. Teşvikten yararlanmak için işyerinin "çok tehlikeli" sınıfta yer alması gerekiyor. Bir işverenin teşvikten yararlanabilmesi için Türkiye genelindeki işyerlerinde en az 10 kişi çalışması ve bu işyerlerinde ölümle ya da sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası olmaması şartı aranacak. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarıyla sözleşme yapmamış olan işverenler teşvikten yararlanamayacak.

BAŞVURU YAPMAYA GEREK OLMAYACAK
Teşvikten yararlanacak işverenlerin başvuruda bulunması gerekmeyecek. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), her yılın sonunda veri tabanındaki işyerlerini tarayarak, son üç yıl ölümlü ya da sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyenleri saptayacak. Koşulları sağlayan işverene ocak ayından itibaren üç yıl süreyle teşvik verilecek.
Teşvikten yararlanmakta iken, şartlardan herhangi birinin kaybedilmesi durumunda, tekrar teşvikten yararlanılabilmesi için işverenin başvuruda bulunması gerekecek.

ÇALIŞAN SAYISINA DİKKAT
Teşvikten yararlanmakta olan işyerinde çalışan sayısının 10 ve altına düşmesi durumunda, izleyen aydan itibaren teşvik uygulamasına son verilecek. Bir iş yeri için her ay sağlanacak teşvik tutarı, SGK'ya bildirilen prim gün sayısı üzerinden hesaplanacak. Prime esas kazancın yüzde 1'i tutarında işsizlik sigortası primi teşviki uygulanacak.

TEHLİKE SINIFI DÜŞERSE TEŞVİK SONA ERECEK
İş yerinin çok tehlikeli sınıftan tehlikeli ya da az tehlikeli sınıfa dönüşmesi, iş yerinde ölümle veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi, iş yerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmeti satın alma sözleşmesinin bulunmadığının sonradan tespit edilmesi durumlarında da teşvik sona erecek.
Taşeron firmada ölümle veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan bir kaza yaşanması halinde hem alt, hem asıl işverenin aldığı teşvik kesilecek.

İŞ KAZASINI BİLDİRMEYENE 5 YIL TEŞVİK YOK
Teşvikten yararlanırken meydana gelen iş kazasını bildirmeyenlerin veya geç bildirenlerin yararlandıkları teşvikler, gecikme faiziyle geri istenecek. Bunlar 5 yıl süreyle teşvikten yararlanamayacak.

[Ahmet Barlak]

Başlangıç Tarihi: 04.04.2015

Kapsamdakiler:
Çok tehlikeli sınıfta yer alıp, ondan fazla çalışan bulunan ve son üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen iş yerleri

Yararlanma Şartları:
% 1 oranındaki işsizlik sigortası primi teşvikinden yararlanılabilmesi için;

1- İş yerinin çok tehlikeli sınıfta yer alması,
2-10 sigortalıdan fazla (en az 11) çalışanının bulunması (Türkiye genelinde birden fazla çok tehlikeli sınıfta faaliyet gösteren iş yeri bulunan işverenlerin çalışan sayısının 10'dan fazla olup olmadığının tespitinde, bu iş yerlerinin çalışan toplam sigortalı sayısı esas alınacak),
3- İş yerinde son üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan bir iş kazasının meydana gelmemiş olması
gerekmektedir.

Yararlanma Süresi:
Çok tehlikeli sınıfta yer alıp üç yıl boyunca ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen iş yeri işverenleri, söz konusu teşvikten takip eden takvim yılından itibaren üç yıl boyunca yararlanabileceklerdir.

Destek Oranı:
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na ilave edilen Ek-4. madde ile çok tehlikeli sınıfta faaliyet gösterip, ondan fazla çalışan bulunan iş yerlerinde sigortalıların prime esas kazançları üzerinden % 3 oranında kesilen işsizlik sigortası primi, son üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmemesi halinde % 1’i sigortalı hissesi, % 1’i işveren hissesi olmak üzere toplam % 2 oranında kesilecektir.

Teşvik Notu:
Yasa’da, ondan fazla çalışan şartına hangi tarihten itibaren bakılacağı hususunda bir hüküm yer almamakla birlikte, teşvikten yararlanılmadan önceki üç yılda çalışan sayısı ondan az olsa bile, kapsama giren iş yeri işverenleri takip eden takvim yılı başından itibaren üç yıl içinde en az on bir sigortalı istihdam ettikleri takdirde, % 1 oranındaki işsizlik sigortası primi işveren hissesi teşvikinden yararlanabileceklerdir.

*İş yerinin geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu OLMAMALIDIR. (Bu borçların çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olması durumunda borcu yok kabul edilir.)
*Kayıt dışı sigortalı ya da sahte sigortalı bildirimi OLMAMALIDIR.

Yasal Dayanak:
*4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na Ek 4 üncü madde

İlgili Kanunlar:
Kanun - 4447sk. ek 4. maddesi
Kanun - 6331
Kanun - 6645 sk. madde 25

[Ahmet Barlak]

Tebliği yayımlandı
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/12/20181231M4-15.htm?fbclid=IwAR2FkM1GaxyIGCOWv0hoMpXDrSSGvit0HXiwWHaPD-aSqtf3BBTr3M1GjwE