T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı: B.07.1.GİB.04.99.16.01/2-Muk.120 18.09.2007/18014
Konu:Mal ve hizmet temin edilen firmaların alt firmaları
hakkında olumsuzluklar olması halinde katma
değer vergisi uygulamaları.
…………………
İlgide kayıtlı dilekçenizde, Başkanlığımız ………… vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz belirtilerek, doğrudan ya da daha önceki safhalarda mal ve hizmet tedarikinde bulunulan firmaların, olumsuz mükellefler listelerinde (Kod.1, 2, 9/2, 5/2, 5/4) yer alması halinde, ödemelerin banka kanalıyla yapılması ya da alışlara isabet eden katma değer vergisinin iadeden tenzil edilmesi ile ilgili katma değer vergisi uygulamaları hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
Konuyla ilgili olarak 23.11.2001 tarih, 24592 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
84 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nin II/Özel esaslar bölümünün 3. Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Mükellefler Hakkında Olumsuz Rapor veya Tespit Bulunanlar başlıklı bölümünde;
“3.1. Kendileri hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunmayanların mal veya hizmet satın aldığı mükellefler hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunması halinde, bu mükelleflerden yapılan (haklarında olumsuz tespit bulunanlardan sadece olumsuz tespitin yapıldığı dönemlerdeki) alışlara isabet eden kısma dört kat teminat gösterilmesi veya bu alışlara isabet eden kısmın iade talebinden çıkarılması halinde, kalan kısma ve diğer dönemlere ilişkin iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.
Hakkında olumsuz rapor bulunanlardan alınan kısma isabet eden vergiye ilişkin teminat iade talebinde bulunan nezdindeki, olumsuz tespit bulunandan alınan kısma isabet eden vergiye ilişkin teminat ise hakkında olumsuz tespit bulunan mükellefle ilgili, incelemenin sonucuna göre çözülür.” denilmektedir.
Aynı Tebliğin II/4 Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Safhadan Önceki Safhalarda Yer Alanlar Hakkında Olumsuz Rapor veya Tespit Bulunanlar başlıklı bölümünde;
“ 4.1. Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Safhadan Önceki Safhalarda Yer Alanlar Hakkında Olumsuz Rapor Bulunanların İade Talebi:
Doğrudan mal ya da hizmet temin ettiği safhadan önceki safhalardaki mükellefler hakkında olumsuz rapor bulunan ancak kendileri veya doğrudan mal ya da hizmet temin ettiği mükellefler hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunmayan mükelleflerin iade talepleri, olumsuz raporlarda iade talebinde bulunanlarla ilgili olarak bir sorumluluk öngörülmemesi halinde genel esaslara göre yerine getirilir. Aksi halde raporda belirtildiği şekilde işlem yapılır.
4.2. Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Safhadan Önceki Safhalarda Yer Alanlar Hakkında Olumsuz Tespit Bulunanların İade Talebi
Doğrudan mal ya da hizmet temin ettiği safhadan önceki safhalardaki mükellefler hakkında Tebliğin (II/1.5.) bölümünde sayılan olumsuz tespit bulunan ancak kendileri veya doğrudan mal ya da hizmet temin ettiği mükellefler hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunmayan mükelleflerin iade talepleri, olumsuz tespite konu alışlar için 4 kat teminat gösterilmesi halinde genel esaslara göre yerine getirilir. Bu nedenle gösterilen teminat, olumsuz tespit bulunan mükellefle ilgili olarak yapılacak inceleme sonucuna göre çözülür.
Ancak aşağıda belirtilen durumların varlığı halinde de genel esaslara göre iade yapılır.
4.2.1. Bu dönemlerde katma değer vergisi dahil toplam işlem bedelinin doğrudan mal ya da hizmet temin edilen mükellefe bu Tebliğin müteselsil sorumluluğa ilişkin (III/1.1.) bölümünde belirtildiği şekilde ödenmiş olması halinde iade talepleri için genel esaslar uygulanır. Ödeme, iade talebinde bulunan mükellefin yeminli mali müşaviri tarafından düzenlenmiş tasdik raporuyla veya tasdik raporu sonradan ibraz edilmek üzere teminat karşılığı iade talep edilmişse bu konuda düzenlenmiş kısa bir raporla da tevsik edilebilir.
4.2.2. Önceki safhadaki mükellefler hakkındaki olumsuz tespit sayılan nedenlerin ortadan kalktığının anlaşılması halinde iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.
4.2.3. İade talebinde bulunanlara mal veya hizmet temin eden mükelleflerin, haklarında olumsuz tespit bulunanlardan veya
- İade talebinde bulunanların, haklarında olumsuz tespit bulunanlardan mal veya hizmet temin edenlerden, alışlarına isabet eden verginin, aynı dönemdeki toplam vergi indirimine (iade talebinde bulunanlarda iadesi talep edilen vergiye) oranının %5'ini geçmemesi halinde; kendileri ve mal ya da hizmet temin ettiği mükellefler hakkında olumsuz tespit bulunmayan mükelleflerin iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.
Bu uygulamada aşağıdaki şekilde hareket edilir:
- İade talebinde bulunanlara mal ya da hizmet satanların, haklarında olumsuz tespit bulunanlardan mal ya da hizmet satın aldığı dönemler tespit edilir.
- Söz konusu alıcıların, aynı dönemlerde iade talebinde bulunanlara satış yapıp yapmadıkları tespit edilir.
- Satış yapılmışsa, alıcıların hakkında olumsuz tespit bulunanlardan alışlarına isabet eden verginin, aynı dönemdeki toplam vergi indirimine (iade talebinde bulunanlarda iadesi talep edilen vergiye) oranının %5'ini aşıp aşmadığına bakılır. Bu oranı aşmamışsa genel esaslara göre iade yapılır.
- İade hakkı sahibinin bu dönemler dışındaki dönemlerdeki iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.
4.2.4. Hakkında olumsuz tespit bulunandan mal veya hizmet alışının ilgili olduğu vergilendirme döneminden sonra, iade talebinde bulunanlara mal veya hizmet temin eden mükellefin verdiği beyannamelerden birisinde ödenecek katma değer vergisi beyan etmiş olması halinde, bu dönemden sonraki alışlara ilişkin iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.” denilmektedir.
Aynı Tebliğin III Müteselsil Sorumluluk başlıklı bölümünde;
1.1.İşleme Doğrudan Taraf Olanlar bölümünde;
“Mal veya hizmet alım-satımında satıcının katma değer vergisini Hazine'ye intikal ettirmediğinin tespit edilmesi halinde, bu satıcı tarafından doğrudan mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen mükellefler, işlem bedeli üzerinden hesaplanan vergi ile sınırlı olmak üzere, Hazine'ye intikal etmeyen vergiden aşağıda, (bu Tebliğin III/2.) bölümünde, belirtilen usul ve esaslara göre satıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olur.
Ancak alıcılar, katma değer vergisi dahil toplam işlem bedelini;
- 4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan banka veya özel finans kurumları vasıtasıyla ödemeleri ve banka veya özel finans kurumuna yapılacak ödeme sırasında düzenlenecek belgede satıcının (veya adına hareket edenlerin) adı - soyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile banka veya özel finans kurumundaki hesap numarasını ve vergi kimlik numarasını doğru olarak yazdırmaları,
- Ödemenin çekle yapılmış olması halinde Türk Ticaret Kanununun 697 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasına uygun olarak çek düzenlemeleri ve lehine çek keşide edilenin vergi kimlik numarasını yazmaları, halinde müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmazlar. Bu çerçevede herhangi bir hesaba bağlı olmaksızın, örneğin kasadan ödeme yapılması şeklinde, gönderilen havaleler sorumluluğu kaldırmaz. Ayrıca dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri gibi ihracata aracılık eden mükelleflerin bu uygulamadan yararlanabilmeleri için ihracatına aracılık ettikleri mükelleflerin de ödemelerini yukarıda belirtilen şekilde tevsik etmeleri gerekir.
Ancak alıcı ile satıcı arasında muvazaaya dayanan bir işlem yapıldığının veya menfaat sağlayan doğrudan bir ilişkinin veya hısımlık, sermayesine katılma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin bulunduğunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmiş raporlarla tespit edilmesi halinde ödeme yukarıdaki şekilde tevsik edilmiş olsa bile müteselsil sorumluluk kalkmayacaktır.” denilmektedir.
Tebliğin IV Diğer Hususlar bölümünün Diğer İade Taleplerine İlişkin Uygulama başlıklı 2. maddesinde de,
“Bu Tebliğin, “II. Özel Esaslar” bölümü, Katma Değer Vergisi Kanununun
13,
14 ve
15 inci maddeleri uyarınca vergiden istisna olan işlemler ile aynı Kanunun
geçici 17 nci maddesine istinaden tecil-terkin uygulanan işlemlerden ve 29/2 maddesine göre Bakanlar Kurulunca vergi oranı indirilen teslim ve hizmetlerden doğan katma değer vergisi iadeleri ve aynı Kanunun
9 uncu maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden teslim ve hizmet bedelleri üzerinden hesapladıkları vergilerden katma değer vergisi tevkifatı zorunluluğu getirilen ve bu nedenle iade hakkı doğan mükelleflerin özel esaslar kapsamına giren iade taleplerinde de uygulanır. Ancak bu iade taleplerinin genel esaslara göre yerine getirilmesinde ilgili genel tebliğlerle yapılan düzenlemeler dikkate alınır.”denilmektedir.
Diğer taraftan, 20, 27 ve 29 Seri No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğleri ile iade olarak doğan verginin doğruluğunun tespitinde karşıt inceleme yapılmasının esasları, karşıt inceleme tutanaklarında yer alması zorunlu bilgilerin neler olduğu ve hangi durumlarda iadeden tenzil yapılacağı hususları belirtilmiştir.
Buna göre yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde;
- Doğrudan mal ve hizmet temin edilen alt firmalar hakkında SMİYB düzenlendiğine dair Vergi İnceleme Raporu (Olumsuz Mükellefler Listesi Kod:1, Kod:9 ) bulunması halinde alışlara isabet eden KDV’nin iade tutarından tenzil edilmesi veya 4 kat teminat gösterilmesi halinde genel esaslar çerçevesinde YMM raporuna istinaden aksi halde inceleme sonucuna göre işlem yapılabilecektir.
-
Doğrudan veya daha önceki aşamada mal ve hizmet temin edilen alt firmalar hakkında Tebliğin (II/5) bölümünde sayılan olumsuz tespitlerden herhangi birinin bulunması halinde alışlara ilişkin bedellerin yine Tebliğin (III 1/1) bölümünde belirtilen şartlara uygun olarak ödenmiş olması ve satıcılar ile alıcılar arasında doğrudan veya dolaylı bir menfaat ilişkisi veya hısımlık, sermayeye katılma, organizasyon ve yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin mevcudiyetinin bulunmadığının YMM tarafından düzenlenecek kısa bir rapor ile tevsik edilmesi halinde iade talebi genel esaslara göre yapılabilecektir.
Yine doğrudan ya da daha önceki aşamada mal ve hizmet temin edilen alt firma konumundaki mükellefler arasında yapılan mal alımlarına ilişkin bedellerin de Tebliğin (III. 1/1) bölümünde belirtildiği şekilde müteselsil sorumluluk esaslarına göre ödenmiş olması halinde genel esaslara göre işlem yapılabilecektir.
Diğer taraftan, alışlara isabet eden verginin alt firmaların aynı dönemde indirilecek vergilerinin %5’ini aşmaması veya firmanızca iade talep edilen dönemdeki iadesi talep edilen verginin % 5’ini aşmaması halinde genel hükümlere göre, % 5’ini aşması halinde ise olumsuz tespite konu alışlar için 4 kat teminat verilmesi ya da bu alışlara isabet eden verginin iadeden tenzil edilmesi ya da alışlara ilişkin ödemelerin banka veya özel finans kurumu vasıtasıyla veya çekle ödeme yapıldığının tevsik edilmiş olması halinde de genel esaslara göre işlem yapılabilecektir.
- Haklarında olumsuz rapor veya tespit bulunan mükelleflerden temin edilen mal ve hizmetlere ilişkin faturada gösterilen katma değer vergisinin yüklenim listelerine dahil edilmeyerek iade talebinden çıkarılması halinde, tenzil edilen tutarın iade edilecek katma değer vergisini etkilememesi, devreden vergiler yoluyla sonraki dönemlerde de iade edilecek vergiyi etkilememesi yada kanuni defterlere kaydedilmiş olan bu vesikaların sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğu raporda tespit edilmemişse, 191 indirilecek katma değer vergisinden tenziline gerek bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, alt firmanın düzenlemiş olduğu faturanın sahte muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğuna ilişkin bir rapor olması yada söz konusu tutarın iade edilecek katma değer vergisi açısından devredilen vergiyi etkiliyor olması halinde (örneğin tenzil edilecek tutar devreden vergiden fazla ise), satın alınan mal ve hizmetlere ilişkin faturalarda yer alan katma değer vergisinin 191. İndirilecek Katma Değer Vergisinden tenzil edilerek Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlere atılması gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
firmaların 2. alt firmaları hakkında olumsuzluklar olması halinde kdv uygulam
