01.04.2015'TEN SONRA)
Torba Yasa Sonrası Ev Hizmetlerinde Çalışanların Sigortalılığı
AKTİF 15 EYLÜL 2014.
Tahmini okuma süresi: 2 dk.
torba-yasa-sonrasi-ev-hizmetlerinde-calisanlarin-sigortaliligi
6552 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun ile iş hukukundan sosyal güvenliğe, iş sağlığı ve güvenliğinden vergi hukukuna çeşitli alanlarda önemli değişiklikler yapılmış bulunmaktadır. Torba Yasa ile gelen önemli değişikliklerden biri de ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığına dair önemli düzenlemeleri getirmesi.
Öncelikle belirtmeliyiz ki ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı için uygulama 1 Nisan 2015'ten itibaren başlayacak. Bu süre içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) konuyla ilgili yönetmelikleri çıkaracak ve bildirimlerin nasıl olması gerektiği konusunda yeni düzenlemeler yapacaktır. Beklentiler SGK’ nın anlaşmalı bankalar aracılığıyla ödeme kuponları bastırıp düzenlemeye yeni bir boyut kazandırması yönündedir. Ev hizmetlileri çalıştıranlar başvurularını ikamet adreslerinin (hizmetin görüldüğü ikamet yerinin) bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne/İl Müdürlüğüne giderek ya da internet ortamından yapabilecekler.
SGK' dan veya Kurumun internet sitesinden alınacak form doldurularak, gündelikçi ile gündelikçi çalıştıran kişi
tarafından imzalanacak.
1 Nisan 2015 tarihinden geçerli olmak üzere; Ev hizmetlerinde çalışanlar 10 günden az ve 10 günden çok çalışanlar olarak 2'ye ayrılmıştır. 10 günden fazla ev hizmetlerinde çalışanlar tüm sigorta kollarına tabi tutularak zorunlu sigortalı sayılırken; 10 günden az çalışanlar sadece kısa vadeli sigorta kollarına tabi tutulmuştur.
10 günden az çalıştıranlar günlük asgari ücretin sadece yüzde 2'si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi öderken, 10 günden fazla çalıştıranlar günlük brüt asgari ücretin yüzde 32.5'i oranında prim ödeyecek.
İlgili madde Torba Yasa’ da şu şekilde yer almıştır;
“Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı
EK MADDE 9- Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalılar hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin hükümler uygulanır. Bunların bildirimi, işverenler tarafından örneği Kurumca hazırlanan belgeyle en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar yapılır. Süresinde yapılmayan bildirim için işverene 102 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi hükmü uygulanır.
Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için ise, çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak çalıştıranlarca 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenir. Bu şekilde çalışanların sigortalılık tescili, çalışan ve çalıştıran imzalarını da ihtiva eden ve en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar Kuruma verilmesi gereken örneği Kurumca hazırlanacak belgenin Kuruma verilmesi ile sağlanır. Sigortalılık başlangıcında bu belge üzerinde çalışma başlangıcına dair kayıtlı en eski tarih esas alınır. Bunlar hakkında hastalık sigortası hükümleri uygulanmaz. Bu fıkra kapsamına girenler, adlarına ödenen priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar aynı kazancın otuz katının %32,5 oranında prim ödeyebilir. Bunun %20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, %12,5'i genel sağlık sigortası primidir. Bu süre içinde ödenmeyen primin ödenme hakkı düşer. Ödenen primler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılır.”
01.04.2015'TEN ÖNCE)
EVDE ÇALIŞANLARIN SİGORTALI OLMASI
Evlerinde Çocuk Bakıcısı/Temizlikçi/Hizmetçi Çalıştıranların Yasal Sorumluluğu:
a-Sosyal Sigortalar Kurumunun İlgili Sigorta Müdürlüğüne verilmek üzere “İşyeri Bildirgesi” düzenleyeceklerdir.
b-Sosyal Sigortalar Kurumunun İlgili Sigorta Müdürlüğüne verilmek üzere “Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi” düzenleyeceklerdir.
c-Her ay “Aylık Prim Ve Hizmet Belgesini”, düzenlenerek, en geç ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar Sosyal Sigortalar Kurumunun İlgili Sigorta Müdürlüğüne verecekler ve muhteviyatı primleri de aynı süre içinde ödeyeceklerdir.
Sosyal Sigortalar Kanuna Göre Ev Hizmetlerinde Çalışanların Durumu:
Sosyal Sigortalar Kanunu uygulanmasında; Ev hizmetlerinde ücretle ve sürekli olarak çalışanlar sigortalı sayılmışlardır. Ev hizmetlerinde çalıştırılacak kimsenin istihdam edilmesi halinde, Kanunun8’inci maddesi uyarınca, İşyeri Bildirgesinin, 9’uncu maddesi gereğince, Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin, 79’uncu maddesi hükmüne göre de, her ay Aylık Prim Ve Hizmet Belgesinin, düzenlenerek, en geç ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma verilmesi ve muhteviyatı primlerin de aynı süre içinde ödenmesi gerekmektedir.
Yargıtay kararına görede “Ev işlerinde ücretli ve sürekli olarak çalışanlar 2100 sayılı kanunla yapılan değişiklikle 24.11.1977 gününden geçerli olmak üzere sigortalı sayılmaktadırlar. Haftanın tamamında değil, belli günlerinde kısmen çalışılmasa dahi bu hizmetin süreklilik unsurunun gerçekleştiğini gösterir” sigortalı sayılmak için haftanın tam günü çalışmak şart değildir.
Ev hizmetlerinde çalışanlar işsizlik sigortasına dahil
Ev hizmetlerinde çalışanların tamamı ile kapıcılar, “İşsizlik Sigortası” kapsamı içindedirler. Yani ev hizmetlerinde çalışanlara İş Kanunu kapsamında ihbar, kıdem tazminatı, yıllık izin gibi haklar verilmemiştir ama işsiz kalırlarsa işsizlik sigortasından para da alabilirler. Tabi bunun için 4447 sayılı Kanun gereğince en az az 600 gün (20 ay) sigortalı çalışmak birinci şarttır.
Ev hizmetlileri için vergi ödenmez
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23 üncü maddesi gereğince, “…Hizmetçilerin ücretleri (Hizmetçiler özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır)…” Gelir Vergisi’nden muaftır. Bu durumda aylık 1000 YTL kazanç bildirilen bir kapıcılık-hizmetçilik işyerinden SGK’ya eski adıyla SSK’lı yeni adıyla 4/A’lı gibi bildirilirse ödenecek olan prim işsizlik sigortası dahil yüzde 36,5 oranıyla 365 YTL prim ödenecek ama hiç gelir-damga vergisi ödenmeyecektir.
İş süreci aşağıdaki şekilde özetlenebilir ;
d-Çalışana en az yasal asgari ücreti ödeyeceklerdir
1-İlgili Müdürlüğü’ne giderek ekte yer alan İşyeri Bildirgesi doldurulmalıdır.
2-Noterden İmza beyannamesi , İkametgah Sureti ve Nüfus Cüzdanı Sureti alınması da faydalı olacaktır…
3- İşyeri bildirgesindeki işyeri sicil numarası sigorta müdürlüğü tarafından verilecektir.
4- Tüm işlemler internet üzerinden yapıldığı için sigorta müdürlüğünden kullanıcı adı ve şifre talebi de yapılmalıdır…Elden bildirim kesinlikle yapılamıyor ve cezası bulunmaktadır.
5- Akabinde internet üzerinden işe giriş bildirgesi düzenlenebilecektir. Bildirgenin düzenleme tarihi işe giriş tarihinden en az 1 gün önce olmalıdır.
6- Her ayın e-bildirgesi takip eden ayın son gününe kadar yine internet üzerinden verilmelidir.
http://musatekler.com/evde-calisanlarin-sigortali-olmasi/
KAPICI, HİZMETCİ, BAHÇIVAN, BEKCİ GELİR VERGİSİ KESİNTİSİ
