BİLGİSAYAR PROGRAMLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

[Ahmet Barlak]

Diğer maddi olmayan duran varlıklar ve muhasebe uygulamaları
Soru: Diğer maddi olmayan duran varlıkların muhasebeleştirilmesi ne şekilde olacaktır?

Cevap: Maddi Olmayan Duran Varlıklar grubunda yer alan diğer bilanço hesaplarının hiçbirinde izlenmeyen maddi olmayan duran varlık kalemleri bu hesapta izlenir.

Tek düzen hesap planında bu hesaba nelerin gireceği açıkca belirtilmemiştir. Dolayısıyla şirketler açısından adeta joker hesabı gibidir. Tanımlanamayan ve maddi kıymeti olmayan bircok harcama bu hesapta izlenmektedir.

267 No.lu hesapta izlenecek varlıklara, son yıllarda giderek yaygınlaşan ve önemli tutarlarda ödeme yapılan bilgisayar programları örnek verilebilir.

Bilgisayar makineleri amortisman mevzuuna girdiği için bunların amortismanında tereddüt yoktur. Ancak bilgisayar programları için ödenen bedellerin kayıtlara nasıl intikal ettirileceği, bu konuda herhangi bir belirleme bulunmadığı için tartışma konusu olmaktadır.

Bilgisayar yazılımları (software); bilgisayar donanımlarının (bilgisayar makinesi-hardware) öncelikle işletilmesini, daha sonrada belli bir fonksiyonu yerine getirmesini temin amacıyla oluşturulan program veya programlar serisinden oluşan bir fikir eseri olarak tanımlanmaktadır.

Bu anlamda bilgisayar yazılımları işletim programları ve kullanılacak amaca göre geliştirilen uygulama programlarından oluşmaktadır.

Bilgisayar donanımlarının çalışabilir hale gelmesi için öncelikle işletim programlarına sahip olması gerekmektedir. Bir başka ifade ile işletim programları bilgisayara adeta can vermektedir. Bu programlar olmadan bilgisayarın kullanılabilir ve satılabilir hale gelmesi mümkün bulunma-maktadır. Bu nedenle işletim programları için ödenen bedellerin bilgisayar donanım maliyetine dahil edilerek amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekir.

Uygulama programları ise ya özel sipariş verilerek hazırlatılmakta ya da mevcut programlar kullanım hakları satın alınarak edinilmektedir. Her iki halde de ödenen bedeller sonucunda gayri maddi bir hak elde edilmektedir. Bu nedenle söz konusu ödemelerin aktifleştirilerek amortisman konusu yapılması gerekir.

Bilgisayar programlarının faydalı ömrü ve buna bağlı olarak amortisman oranı, 333 no.lu VUK Genel Tebliği’nin 4. bölümünde 4 yıl % 25 yıllık amortisman oranı olarak belirlenmiştir. DEĞİŞTİ

Ancak, bilgisayar teknolojisi devamlı gelişmekte ve bilgisayar programları da oldukça süratli bir şekilde değişime uğramaktadır. Bu nedenle bilgisayar programlarının amortismanında VUK’nun 317. maddesinde yer alan fevkalade amortismana ilişkin hükümlerin uygulanması da düşünülebilir.

Uygulama : İşletme 100.000 TL ödeyerek bir muhasebe programı almıştır. Ödeme banka hesabından yapılmıştır


----------------------------------------------------/-------------------------------------------------
267 Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 100.000
267.10.010 Muhasebe Programı

191 İndirilecek KDV 18.000

102 Bankalar 118.000

Muhasebe programı alımı

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
(05.07.2011)

Kaynak: http://www.MuhasebeTR.com