İLGİLİKANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN TAMAMI
http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=4.5.660&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu Lav Edildi.
Mali Müşavire sormuşlar, bir daha dünyaya gelirseniz hangi mesleği yapmak istersiniz diye, Mali Müşavir cevap vermiş “İmam Olmak İsterim” şaşırmış soruyu soran hemen yeni soruyu iletmiş neden?, Basit demiş Mali Müşavir 1400 senedir mevzuat aynı hiç değişmiyor.
Hatırlarsanız bir yıl bir gün önce "01 Kasım 2010 hiç unutulmayacak" diye bir yazı yazmıştık ve geniş kitleler tarafından paylaşılmış tartışılmıştı. 01 Kasım 2010’u değerli kılan iki tane konu vardı. Birincisi KOBİ TFRS’nin yayınlanması, ikincisi de TÜRMOB Bağımsız Denetim Tebliği’nin yayınlanması idi. TÜRMOB daha sonra yayınladığı tebliği geri çekerek 01 Kasım 2010’nun değerini yarı yarıya düşürdü.
Bağımsız Denetim alanında yeni bir düzenleme yapılmasını tam bir yıl bir gün bekledik. Tüm kesimlerin beklentilerinin, duyumların, dedikoduların vb. her türlü spekülasyonun dahi ortaya koyamadığı bir gerçek ile karşı karşıya kaldık dün sabah 02 Kasım 2011 tarihli 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname.
Hükümet seçimden hemen önce aldığı yetki ile çok önemli bir düzenleme yapmış Vergi Denetim Birimlerini birleştirmişti. Yetkisinin bitmesine 1 gün kala yetkisini bir kez daha kullandı. Ve Türkiye’deki Bağımsız Denetim ve Muhasebe uygulamalarını baştan aşağıya düzenledi. Esasında yaptığı işlere göre sade bir düzenleme yaptı. On sayfada işi bitirdi. Gelin hepsi devrim niteliğindeki başlıkları sıralayalım.
1) Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu’nun kuruluş maddesi olan 2499 sayılı kanunun ek 1. maddesini iptal etti. Daha açık ifade ile TMSK’nu kapattı. Kurul Başkan ve üyelerini bugün itibariyle görevden aldı. ve TMSK’nun tüm varlıklarına el koydu.
2) Diğer tüm kanunlarda bulunan denetim standartları ve bağımsız denetimle ilgili yer alan tüm hükümlerin bu Kanun Hükmünde Kararname ile aykırılık teşkil eden maddelerini kaldırdı. Daha açık ifade ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun lisans verme, sınav yapma, denetim kuruluşu yetkilendirme, denetim kuruluşu denetleme vb bağımsız denetim ile ilgili yetkilerini, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun denetim kuruluşu yetkilendirme, denetim kuruluşu denetleme vb bağımsız denetim ile ilgili yetkilerini, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ve Hazine Müsteşarlığının Denetçi atama, sınav yapma, denetim kuruluşu yetkilendirme görevlerini kaldırdı. Hatta bu maddeye dayanarak 3568 sayılı SMMM ve YMM kanununda ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan bağımsız denetim yetkilerini de kaldırdı diye yorumlamak mümkün olabilir.
Daha doğru ifade ile dedi ki konu kapandı. Bu ülkede muhasebe ve bağımsız denetim alanında bir söz söylenecekse hiçbir kurum tek kelime edemez. Pekiyi kim edebilir, Kral kim?
Nasıl kısaltılır bilmiyorum ama şu anki haliyle uzun adı “KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURUMU”, artık muhasebe ve denetim alanında tek yetkili bir kurum.
Belki bu düzenleme 2-3 ay önce yapılsa, hadi canım öyle bir şey olur mu? denirdi. Ancak ülkenin en köklü kurumları Hesap Uzmanları Kurulu ve Maliye Müfettişleri Kurulu bir gecede yok olunca bu yeni Kanun Hükmünde Kararname’ye kimse şaşırmadı.
Pekiyi, tüm kurumlar ve yetkiler alındı yeni düzenlemeler neler sayalım;
1) Kurul 9 kişiden oluşuyor, 4’ü direk 3 ü dolaylı olarak 7 üye Bakanlıklar tarafından 2 üye de meslek kuruluşları tarafından öneriliyor, Bakanlar Kurulu tarafından atanıyor.
a. Maliye Bakanlığı’nın 4 önerisinden 2 üye,
b. Ticaret Bakanlığı’nın 4 önerisinden 2 üye,
c. SPK’nun bağlı olduğu Bakanlığın 2 önerisinden 1 üye,
d. BDDK’nun bağlı olduğu Bakanlığın 2 önerisinden 1 üye,
e. Hazine Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakanlığın 2 önerisinden 1 üye,
f. TOBB ‘nin 2 önerisinden 1 üye,
g. TÜRMOB’in 2 önerisinden 1 üye,
İlk üyeler en geç bir ay içinde yani 02 Aralık 2011’e kadar atanacak.
2) KHK Bağımsız Denetçinin tanımını şu şekilde yapıyor “3568 sayılı kanuna göre ruhsat almış SMMM ve YMM’ler arasından Kurum tarafından yetkilendirilen kişi” bu maddeden çıkardığımız sonuç KGMDSK’nun bir yetkilendirme yapacağı bu yetkilendirmeyi neye göre (sınav, tecrübe vb) yapacağını öğrenebilmek için yönetmeliği bekleyeceğiz. Ancak Kurum 9f maddesi ile sınav yapmak yetkisini almış bulunmaktadır.
3) KHK yenisini ben yayınlayana kadar mevcut standartlar uygulamaya devam eder diyor, buradan hareketle hem TFRS’lerin hemde KOBİ TFRS’lerin halen yürürlükte olduğunu söylemekte yarar var. TMSK tarihe karıştı ama standartları şu an için yoluna devam ediyor.
4) Kurul KHK gereği 3 adet yönetmelik yayınlayacak, 1. yönetmelik Türkiye Muhasebe Standartları hakkında büyük ihtimal TMSK’ya benzer bir yapı kurulacak, 2. yönetmelik Bağımsız denetim şirketleri ve bağımsız denetçilerin seçilme ve kuruluş şartlarını belirleyen tabir yerindeyse bağımsız denetim mekanizmasını düzenleyen yönetmelik, 3.yönetmelik ise bağımsız denetim kuruluşlarına yapılacak gözetim ve kalite güvence kontrolleri ile ilgili olacak.
5) Bir diğer yenilikte KHK bağımsız denetim şirketlerini iki sınıfa ayırıyor. Birinci sınıf Kamu yararını ilgilendiren kuruluşların (SPK, BDDK, EPDK, Hazine müstaşarlığı kapsamındaki şirketler) bağımsız denetimini yapan bağımsız denetim şirketleri, ikinci sınıf olarak diğer (TTK gereği denetim yapılacak KOBİ’ler) Bağımsız denetim şirketleri Kurul 1. sınıftaki şirketleri 3 yılda bir diğer şirketleri ise 6 yılda bir kalite güvence denetimine alacağını düzenlemiş durumda.
Kanun hükmünde kararname tam on sayfa ancak her satırında bir çok düzenleme var, gün geçtikçe bunlar tartışılacak, değerlendirilecek bu süre zarfında ikincil düzenlemeler de gelecek. Kararnameyi hazırlayanlar gerçekten içerik ve yapı olarak ayağı yere basan bir uygulama ortaya çıkarmışlar.
Ancak şunu da söylemek gerekir ki yoktan bir şey yaratmamışlar, dünya üzerinde bu işler nasıl oluyorsa ona göre bir yapı kurmuşlar. Uluslararası literatüre sadık kalmışlar. Umarız ikincil düzenlemeler, geçiş muafiyetleri vb konularda olması gerektiği gibi düzenlenir ve mesleğimizdeki taşlar biran önce yerine yerleşir.
Özkan Cengiz
SMMM-Bağımsız Denetçi
ozkan@ozkancengiz.net
(03.11.2011)
http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=4.5.660&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=
