Yatırım Teşvik Belgesine Kapsamında Yatırım Harcamaları İçin Verilen Avanslar İndirimli Kurumlar Vergisi Hesaplamasında Dikkate Alınır mı? Yasin TOPAL Vergi Müfettişi
25 Eylül 2023 / 09:04
Yasin TOPAL
Vergi Müfettişi
Yazar Hakkında
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “İndirimli Kurumlar Vergisi” başlıklı 32/A maddesiyle sağlanan teşvikle ekonomik kalkınmanın hızlandırılması, istihdamın artırılması, bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, sektörel kümelenmenin sağlanması, tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesi amaçlanmıştır.
İlgili madde de; “(1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur.
(2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. Cumhurbaşkanı;
…
c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il grubu, bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlar için sıfıra kadar indirmeye veya %100’e kadar artırmaya,
…
yetkilidir.
…” hükmü yer almaktadır.
1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “32.2.3. İndirimli kurumlar vergisi uygulaması” başlıklı bölümünde; “…
Yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlardan elde edilen kazançlarla ilgili olarak indirimli kurumlar vergisi uygulamasına, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmeye başlandığı geçici vergi döneminden itibaren başlanılır. Yatırımın işletilmeye başlandığı geçici vergi döneminden itibaren yatırımdan elde edilen kazanca, teşvik belgesinde yer alan ve vergi indirimi içeren yatırım tutarını aşmamak üzere, gerçekleştirilen yatırım harcaması dolayısıyla hak kazanılan yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanır.
…” hükmü yer almaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu, 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ve Tebliğ hükümlerine bakıldığında indirimli kurumlar vergisi uygulaması kapsamında yatırım harcamasının tanımı bulunmamaktadır.
Bu noktada yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım harcamaları için verilen avanslar yatırım katkı tutarının hesabında dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulamasında dikkate alınıp alınmayacağı hususunda tereddütler hasıl olmaktadır.
Tek düzen hesap planında avanslar; yurt içinden veya yurt dışından yapılacak harcamalarla ilgili olarak yapılan avans ödemelerinin izlendiği hesap olarak tanımlanmıştır. Avans ödemesi yapıldığında hesaba borç, harcama karşılığında varlık alındığında ilgili hesabın borcu karşılığında bu hesaba alacak kaydedilir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun “İspat Edici Kağıtlar” başlıklı 227’nci maddesinde; “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.
…” hükmü yer almaktadır.
Bu durumda söz konusu harcamaların yatırım teşvik belgesine bağlanması ve harcamanın gerçekleştirilerek belgeye bağlanması gerekmektedir.
Nitekim Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığının 19/07/2019 tarih ve B.07.1.GİB.4.99.16.02-125-14080 sayılı özelgesinde; “… Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketiniz tarafından yatırım teşvik belgesine istinaden 2018 yılında yurt dışından temin edilecek makine ve teçhizatlar için 2017 yılında akreditif açılarak yapılan avans ödemelerinin indirimli kurumlar vergisi uygulaması açısından yatırım harcaması olarak dikkate alınması mümkün bulunmayıp bu harcamaların söz konusu makine ve teçhizatın şirketinize teslim edildiği dönemde gerçekleştirilen yatırım harcaması olarak değerlendirilmesi ve indirimli kurumlar vergisi uygulamasında dikkate alınması mümkündür…” hükmü yer almaktadır.
Bu kapsamda yatırım teşvik belgesine bağlı harcamalar için verilen avanslar harcamanın gerçekleştirilerek belgeye bağlandığı hesap döneminde yatırım katkı tutarı hesabında dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Kaynakça
1) 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
2) 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
3) 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
4) 2012/1 No.lu Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ
5) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
6) Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığının 19/07/2019 tarih ve B.07.1.GİB.4.99.16.02-125-14080 Sayılı Özelgesi
Bu makalenin tüm hakları
http://www.alomaliye.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.
Yatırım Harcamaları İçin Verilen Avanslar İndirimli Kurumlar Vergisi Hesaplamasında D
