ŞEHİR İÇİ YOLCU TAŞIMACILIĞINDA BELGELENDİRME

[Ahmet Barlak]

Sayı: 

B.07.0.GEL.0.44/4428-221/23893

Tarih: 

28/05/2004

 

T.C.

MALİYE BAKANLIĞI

Gelirler Genel Müdürlüğü

 

SAYI   : B.07.0.GEL.0.44/4428-221/23893 * 28.05.2004

KONU  :

 

..................  VALİLİĞİNE

(Defterdarlık:Gelir Müdürlüğü)

 

İLGİ: ..................  gün ve ..................  sayılı yazınız.

İlgide kayıtlı yazınızın incelenmesinden; 23-25 kişilik oturma yeri bulunan araçlarla şehiriçi yolcu taşımacılığı yapan gerek basit usule tabi ve gerekse işletme hesabı esasına göre defter tutan gerçek usule tabi mükelleflerin müşteri istediğinde dahi yolcu bileti düzenlemeyip gün sonunda fatura düzenleme uygulamasından yararlanması ile oturma yeri 16 kişiyi aşan araçlarla şehir içi yolcu taşımacılığı yapanlar tarafından yolcu bileti düzenlenip düzenlenmeyeceği hususlarında tereddüte düşüldüğü anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere; basit usule tabi mükellefler, kazancın tespiti ve defter tutma hükümleri hariç ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabidir. Bu nedenle bu mükellefler, hasılatları ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belge düzenlemek ve kullanmak zorundadırlar.

Diğer taraftan, basit usule tabi mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için 215 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile  gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür.

Aynı tebliğin 16. paragrafında; "Bu imkandan yararlanmak isteyen mükellefler müşterilerinin istemeleri halinde fatura veya perakende satış vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek zorundadırlar" açıklamasına yer verilmiştir.

Tebliğde geçen "dolmuş" ifadesinden, Karayolları Trafik Kanununda,  yapısı itibariyle sürücüsünden başka sekiz ila ondört oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıt olarak tanımlanan minibüs anlaşılacaktır.

Buna göre, yazınızda şehiriçi yolcu taşımacılığında kullanıldığı belirtilen ve  23-25 kişilik oturma yeri bulunan araçların "dolmuş" olarak nitelendirilmesi mümkün değildir.

Bu açıklamalara göre, dolmuş tanımına girmeyen taşıtlar ile şehiriçi yolcu taşımacılığı yapan ve basit usulde vergilendirilen mükelleflerin, günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri mümkün olup,  müşterilerinin istemesi halinde ise fatura veya perakende satış vesikası vermek  zorundadırlar.

Diğer taraftan, 314 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, gerçek usulde vergilendirilen ve işletme hesabı esasına göre defter tutan dolmuş işletmecilerinden günlük hasılatlarını dip koçanlı yolcu taşıma bileti ile belgelendirmek istemeyenlerin, bu hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri, taksi işletmecilerinin de günlük hasılatlarının fatura perakende satış fişi veya dip koçanlı yolcu taşıma biletiyle belgelenmeyen kısmı için gün sonunda tek bir fatura düzenlemelerinin uygun görüldüğü açıklanmıştır.  

Görüldüğü üzere, söz konusu tebliğde belirtilen uygulamanın kapsamı gerçek usulde vergilendirilen dolmuş ve taksi işletmeleri ile  sınırlıdır. Otobüs işletenlerin ise günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri mümkün bulunmamakta olup, müşterilerine dip koçanlı yolcu taşıma bileti düzenlemeleri gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.