ARAÇ KİRA SÖZLEŞMELERİNDE DAMGA VERGİSİ

[Ahmet Barlak]

Ayrıca Kanunun 6.maddesinin ikinci paragrafında, ”Bir kağıtta toplanan

akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde

damga vergisi, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem

üzerinden alınır. “hükmüne yer verilmiştir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun; 581. maddesinde göre; kefalet

sözleşmesi, kefilin alacaklıya karşı, borçlunun borcunu ifa etmemesinin

sonuçlarından kişisel olarak sorumlu olmayı üstlendiği sözleşmedir. Yine

aynı Kanunun 585. maddesinde; adi kefalette alacaklı, borçluya başvurmadıkça

kefili takip edemeyeceği, 586.maddesinde ise kefil, müteselsil kefil

sıfatıyla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girmeyi

kabul etmişse alacaklı, borçluyu takip etmeden veya taşınmaz rehnini

paraya çevirmeden kefili takip edebileceği belirtilmiştir.

Bu nedenle kira sözleşmesine adi kefalet konulması halinde kefalet

şerhi asıl akitten ayrı bağımsız bir işlem, bir hukuki muamele niteliğinde

olduğundan damga vergisinin sözleşme ve kefalet için ayrı dikkate alınması,

birden fazla adi kefil bulunması halinde ise her kefil için ayrı ayrı

damga vergisi hesaplanması gerekir.

Sözleşmeye müteselsil kefalet konulması halinde ise kefalet şerhi asıl

akitle birbirine bağlı ve bir asıldan doğma akit işlemler olarak kabul edileceğinden

damga vergisinin kağıtta yer alan akit ve işlemler içerisinden

en yüksek vergi alınması gereken tutarın dikkate alınarak hesaplanması

gerekmektedir. Ayrıca birden fazla müteselsil kefil bulunması halinde ise

damga vergisi müteselsil kefil sayısı dikkate alınmadan hesaplanır.

Kısaca toparlayacak olursak;

1- Sadece kiracı ile kiralayan arasında imzalanan kira sözleşmesine ait

damga vergisi; mukavele süresine göre bulunacak toplam kira tutarının

binde 1,65 damga vergisi oranı ile çarpılmak suretiyle hesaplanacak tutar

olacaktır.

2- Sözleşmenin kiracı ile kiralayanın yanı sıra adi kefil tarafından da

imzalanması halinde, söz konusu kira sözleşmesine ait damga vergisi, mukavele

süresine göre bulunacak toplam kira tutarının, kira sözleşmesi için

binde 1,65, kefalet içinde binde 8,25 olmak üzere binde 9,90 damga vergisi

oranı ile çarpılmak suretiyle hesaplanacak tutar olacaktır. MALİ ÇÖZÜM

TEMMUZ - AĞUSTOS 2012 263 MALİ ÇÖZÜM

3- Sözleşmenin kiracı ile kiralayanın yanı sıra müteselsil kefil veya

müşterek borçlu tarafından da imzalanmış olması halinde, söz konusu kira

sözleşmesine ait damga vergisi, mukavele süresine göre bulunacak toplam

kira tutarının binde 8,25 damga vergisi oranı ile çarpılmak suretiyle hesaplanacak

tutar olacaktır.

4- Kira sözleşmesinin yabancı para cinsinden düzenlenmiş olması halinde,

kira sözleşmesinin düzenlendiği tarihteki T.C.Merkez Bankası döviz

satış kurunun TL’na çevrilmek suretiyle hesaplanacak tutar üzerinden

damga vergisi hesaplanır.

5- Kira sözleşmesi, kira bedeli + KDV olarak düzenlenmişse, KDV hesaplanacak

damga vergisine dahil edilmez, sadece toplam kira bedeli üzerinden

damga vergisi hesaplanır. KDV dahil edilerek düzenlenen sözleş-

melerde ise damga vergisi KDV tutarı düşüldükten sonraki tutar üzerinden

hesaplanır.

6- Kira sözleşmesinin damga vergisi hesaplandıktan sonra Kanunun

14. maddesinde yer alan azami tutarı aşıp aşmadığının da ayrıca kontrolü

yapılarak azami tutarı aşması halinde Kanunda belirlenen azami tutar damga

vergisi olarak dikkate alınır.

7- Kira sözleşmesinin birden fazla nüsha olarak düzenlenmesi halinde,

her bir nüsha ayrı ayrı fakat aynı miktar veya nispette vergiye tabi tutulur.