HAL KOMİSYONCUSUNUN MUHASEBE KAYITLARI - Baskı Önizleme +- AHMET BARLAK MUHASEBE FORUMU (http://ahmetbarlak.com/forumm) +-- Forum: MUHASEBE KAYITLARI (http://ahmetbarlak.com/forumm/forumdisplay.php?fid=8) +--- Forum: Örnek Muhasebe Kayıtları (http://ahmetbarlak.com/forumm/forumdisplay.php?fid=14) +--- Konu Başlığı: HAL KOMİSYONCUSUNUN MUHASEBE KAYITLARI (/showthread.php?tid=173) |
HAL KOMİSYONCUSUNUN MUHASEBE KAYITLARI - Muradiye Karabulut - 29.04.2015 HAL KOMİSYONCUSUNUN MUHASEBE KAYITLARI TEK DÜZEN HESAP PLANINA GÖRE HAL KOMİSYONCUSUNUN MUHASEBE KAYITLARI II) TANIMLAR: II.1) MÜSTAHSİL : Meyve/Sebze Üreticisidir. Zirai Kazanç Vergisine tabidir. II.2) HAL : 80 sayılı yasa gereğince Belediyelerce kurulmuş olup, bir nev'i Meyve ve Sebze Borsası görevi görür. II.3) HAL RÜSUMU : Satılan Ürün bedeli üzerinden belirli oranda hesaplanan ve Belediyeye Ödenen bir nev'i Harç'tır.(Bu gün için %2 dir.) II.4) HAL KOMİSYONCUSU : Müstahsilin gönderdiği ürünleri HAL içerisinde MÜSTAHSİL namına satışını gerçekleştiren ve bu hizmetine karşılık Satış üzerinden Komisyon alan kişi veya Kurum' dur. III) HAL KOMİSYONCUSUNUN GÖREVLERİ : Müstahsilin kendisine gönderdiği ürünlerin; 1-) Navlun (Nakliye)bedellerini öder, 2-) Müstahsilin ürününü O' nun namına satar, 3-) Ürünün Satışından sonra; a-) Hal Rüsumunu öder, b-) Eğer Müstahsil Vergiden Muaf ise; * Zirai Ürün Stopaj Vergisi ve Fon' unu öder, c-) Satış sırasında tahsil ettiği KDV'ni (Yersiz ve Fazla Hesaplanan KDV. olarak) VERGİ DAİRESİ' ne öder, d-) Bu hizmetlerine karşılık satış tutarı üzerinden KOMİSYON bedeli ve KDV.ni tahsil eder. IV) KOMİSYONCUNUN TUTACAĞI DEFTER ve KULLANACAĞI BELGELER: * 80 Sayılı Hal' ler Kanuna göre: 1-) Satış Bordroları : Günlük Satışların dökümünün yapıldığı bordro olup, HAL RÜSUMU bu bordro üzerinden hesaplanır. 2-) Cari Hesap Defteri : Müstahsile yapılan ödemelerin kaydedildiği defter. 3-) Döküm Defteri : Müstahsillerin Günlük Satışlarını gösterir Defterdir. MÜSTAHSİL FATURASI Bu deftere göre tanzim edilir. MÜSTAHSİL FATURASINDA BULUNMASI GEREKEN BİLGİLER: a-) Satışların(Günlük olarak ) Miktar ve Tutarı. b-) Müstahsil Namına yapılan ödemeler. c-) Yapılan Vergi kesintileri. d-) Alınan Komisyon Bedeli. * VUK 'na Göre: 1-) Komisyoncu, VUK.nu gereğince 1.ci veya 2.ci sınıf Tüccarın tutacakları yasal defterlerdir. KULLANACAĞI BELGELER : a-) Perakende Satış Faturası : Müstahsil Mallarının satışı sırasında tanzim edilen faturadır. Bu faturalardaki tutarlar Satış Bordrolarına aktarılır. b-) Müstahsil Faturası : (İçeriği yukarıda anlatılmıştır.) V) HAL KOMİSYONCUSUNUN MUHASEBE KAYITLARI: V.1) HESAP PLANI : 100 KASA HESABI 100 01 Nakit Kasası 100 90 Hal Kasası 329 DİĞER TİCARİ BORÇLAR (Gerekçe: Komisyoncuya Göre Müstahsil Bir Satıcı Değildir.) 329 90 Müstahsiller 329 90 1 Üretici Müstahsilleri 329 90 2 Firma Müstahsilleri 800 MÜSTAHSİLLER HESABI (*) 800 1 FİRMA Müstahsilleri 800 1 01 FİRMA Müstahsil Ürün Satışları 800 1 02 FİRMA Müstahsil Sandık Satışları 800 1 03 FİRMA Müstahsil Tahsil Edilen K.D.V. 800 2 ÜRETİCİ Müstahsilleri 800 2 01 ÜRETİCİ Müstahsil Ürün Satışları 800 2 02 ÜRETİCİ Müstahsil Sandık Satışları 800 2 03 ÜRETİCİ Müstahsil Tahsil Edilen K.D.V. 801 MÜSTAHSİL NAMINA YAPILAN ÖDEMELER HESABI 801 1 FİRMA Müstahsilleri 801 1 01 FİRMA Müstahsil-Komisyon 801 1 02 FİRMA Müstahsil-Navlun(Nakliye) 801 1 03 FİRMA Müstahsil-Hal Rüsumu 801 1 04 FİRMA Müstahsil-Bağ-Kur 801 1 05 FİRMA Müstahsil-Borsa 801 1 06 FİRMA Müstahsil-Mera Fonu 801 1 10 FİRMA Müstahsil-Diğer Masraf 801 1 20 FİRMA Müstahsil-Vergi Stopajı 801 1 21 FİRMA Müstahsil-Stopaj Fonu 801 2 ÜRETİCİ Müstahsilleri 801 2 01 ÜRETİCİ Müstahsil-Komisyon 801 2 02 ÜRETİCİ Müstahsil-Navlun(Nakliye) 801 2 03 ÜRETİCİ Müstahsil-Hal Rüsumu 801 2 04 ÜRETİCİ Müstahsil-Bağ-Kur 801 2 05 ÜRETİCİ Müstahsil-Borsa 801 2 06 ÜRETİCİ Müstahsil-Mera Fonu 801 2 10 ÜRETİCİ Müstahsil-Diğer Masraf 801 2 20 ÜRETİCİ Müstahsil-Stopaj Vergi 801 2 21 ÜRETİCİ Müstahsil-Stopaj Vergi Fonu (*) Bilindiği üzere Tekdüzen Hesap Planın da 8'li Guruptaki Hesaplar serbest bırakılmıştır,Önemli özelliği dönem sonlarında Borç ve Alacak bakiyesi veremeyecek olmasıdır. 8'li HESAP Gurubunun Çalıştırılma gerekçesi : - Müstahsil Namına yapılan satışın,Komisyoncunun kendisine ait bir satış olmayışı, - Bu gurup hesapların istatistiki çalışmaya uygun oluşu, - Müstahsilin gönderdiği ürünlerin bozulmaya ve çürümeye yatkın oluşu nedeni ile satış süresinin kısa oluşundan dolayı tercih edilmiştir. - Bütün Müstahsillere tek hesap açılış nedeni, komisyoncunun Bu hesaplarla ilgili ayrıntıları gösteren defterleri Tutmak zorunda olduklarından Hesap Planı detaylarına gerek olmadığı kanaatindeyiz. V.2) HESAPLARIN ÇALIŞTIRILMASI : Mad.1) ----------------- ./. ----------------- 801 2 02 (Navlun) ..................... 117.000 100 90 (Hal Kasası )......... 117.000 Müstahsil A Ürününü satılmak üzere Komisyoncuya göndermiş. Komisyoncu 100.000._TL Nakliye ve 17.000 TL KDV ödemiştir. Mad.2) ----------------- ./. ----------------- 100 90 (Hal Kasası )................... 2.088.000 800 2 01 (Müstah.Ürün Satış) 1.500.000 800 2 02 (Müst.Sandık Satış) 400.000 800 2 03 (Müs.Namına Tah.Kdv) 188.000 (Mal: 120.000 + Sandık: 68.000) Müstahsil A Zirai Kazanç Vergisinden muaftır. Müstahsilin ürünü 1.500.000 TL. satılmış ayrıca satış sırasında % 8 üzerinden KDV tahsil edilmiştir.Yine müstahsile ait olan sandıkların satışından 400.000 TL elde edilmiş bu satış üzerinden de %17 KDV tahsil edilmiştir. Mad.3) ----------------- ./. ----------------- 800 2 03 (Müs.Namına Tah.Kdv) ......... 188.000 391 99 (Fazla Yersiz KDV).... 188.000 Müstahsil KDV Mükellefi olmadığı için Tahsil edilen KDV'nin ilgili Hesaba virmanı Mad.4) ----------------- ./. ----------------- 801 2 03 (Hal Rüsümu) ................. 30.000 100 90 (Hal Kasası )......... 30.000 Müstahsil A'nın 1.500.000 Tl satış tutarı üzerinden % 2 Hal Rüsumu ödenmiştir. Mad.5) ----------------- ./. ----------------- 801 2 01 (Komisyon) ................... 144.400 600 01 (Komisyon Geliri)..... 120.000 391 17 (Komisyon Kdv)........ 20.400 Komisyoncu,Müstahsilin ürünlerinin satış tutarı üzerinden %8 Komisyonunu tahsil etmiştir. Mad.6) ----------------- ./. ----------------- 801 2 20 (Gelir Vergisi)..... 60.000 801 2 21 (Gelir Vergisi-Fonu) 6.000 360 01 01 Stopaj Gelir Ver... 60.000 360 01 02 Stopaj Fon ........ 6.000 Komisyoncu, ürün satış bedeli üzerinden %4 Zirai ürün Stopajı ve Fon payını tahsil etmiştir. Mad.7) ----------------- ./. ----------------- 800 2 01 (Müstah.Ürün Satış) .......... 1.500.000 800 2 02 (Müst.Sandık Satış) .......... 400.000 801 2 01 (Komisyon) ......... 140.400 801 2 02 (Navlun) ........... 117.000 801 2 03 (Hal Rüsümu) ....... 30.000 801 2 20 (Gelir Vergisi)..... 60.000 801 2 21 (Gelir Vergisi-Fonu) 6.000 329 90 1 (Çiftçi Müstahsil) 1.546.000 Hesaplar arası virman Mad.8) ----------------- ./. ----------------- 100 01 Nakit Kasa .................. 394.400 329 90 2 (Çiftçi Müstahsil)........... 1.546.000 100 90 (Hal Kasası )......... 1.941.000 Müstahsil A'ya yapılan Ödeme./Hal Kasa Virmanı * NOT -1 : Sandık, vesaire ambalaj malzemeler 900 (Nazım Hesaplar)`ın altında da takip edilebileceği aşikardır. anlaşılır olsun diye her bir işlem ayrı ayrı mahsup yapılmıştır. Orka entegre programı bazı maddeleri birleştirerek yapar. * NOT -2 : Bu Program anlatımı 2000 yılında yazılmıştır. Bazı eksiklikler olabilir. Ama Temel mantık aynıdır. |